CQ CQ DE e TPBA…W hołdzie kaliskim radioamatorom 1925–2025
W roku 1925 w murach obecnego I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu, po raz pierwszy nadano sygnał amatorskiej stacji pod znakiem TPBA na falach 180 m. Pod kierunkiem prof. Tomasza Łyska i Teodora Botnera młodzież zbudowała radiostację o mocy 1/3 W, łącząc się ze światem na falach eteru. Społeczność kaliskich krótkofalowców składa wyrazy pamięci i uznania dla ducha innowacji, który zrodził się tu sto lat temu. Kaliski Klub Krótkofalowców LOK SP3KQV zorganizował wystawę dla uczczenia "100-lecia pierwszej łączności amatorskiej w Kaliszu oraz 95-lecie powstania Polskiego Związku Krótkofalowców", wystawa dostępna jest dla zwiedzających Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku.
Wystawa przedstawia historię krótkofalarstwa w Kaliszu - od pierwszych łączności amatorskich w 1925r. do czasów współczesnych, pokazuje osiągnięcia krótkofalowców w naszym mieście oraz dokumenty zwiazane z Polskim Związkiem Krótkofalowców, Zwiazkiem Harcerstwa Polskiego, Związkiem Harcerstwa Rzeczpospolitej oraz działaniem Ligi Obrany Kraju.
Odwiedzający mogą zobaczyć między innymi :
-Nadajnik i odbiornik TPAX Tadeusza Heftmana ( w postaci repliki wykonanej przez Janka SP4ANN),
-Odbiornik KF opracowany w 1938r Konrada Hartmana SP1MD (replika wykonana przez SP3YM)
-Amerykański odbiornik HRO konstrukcja amerykańska wykonana na początku lat trzydziestych w USA, będąca jednym z najlepszych odbiorników profesjonalnych na świecie przed II Wojną Światową . Bardzo popularny , wykorzystywany w przedwojennej Polsce do łączności z ambasadami RP oraz do łączności z krajem Rządu Londyńskiego w okresie okupacji niemieckiej. (kolekcja SP3LD) .
- Nadajnik lampowy UKF 144 MHz AM/ CW stabilizowany kwarcem oraz konwerter lampowy wg SP2RO UKF 144MHz /28MHz - wykonany przez SK Janka SP3AXI – lata sześćdziesiąte.
-Radiostacja wojskowa RBM1 – była często pierwszym urządzeniem w pracy polskich radioamatorów w latach siedemdziesiątych. Konstrukcja radziecka z początku lat czterdziestych, używana w Wojsku Polskim. Do połowy lat osiemdziesiątych w klubach LOK była na stanie W ( do wykorzystania w czasie wojny) .
-Transceiver wg SP5WW został wykonany przez Śp. Franciszka Harapińskiego SP9FTM (operatora SP9ZCJ, przy konsultacjach SP9BCV) prace mechaniczne wykonane w Instytucie Fizyki Jądrowej w Krakowie na początku lat 70. - Transceiver KF 3- pasmowy 3,5/7/14 MHz wykonany przez kolegę SP3BPU specjalnie dla klubu SP3ZHW w Rawiczu.
-Transceiver JOWISZ SP-102-106 / ( PA SP-202-206 ) 5- pasmowy, końcówka na lampie GU-50. Urządzenie to było zaprojektowane i produkowane w celu zwiększenia liczby stacji klubowych w Polsce. Produkowany w latach 1975-1990 w Warsztatach Zasadniczej Szkoły Zawodowej WZDZ w Postominie. Projekt realizował Zdzisław Sieradzki SP1II, w założeniu ZG LOK miał to być TRX powstały na bazie części i podzespołów radiostacji wojskowych najbardziej dostępnych w tym okresie w klubach LOK ( RBM 1 , 10RT24) oraz zastosowanie filtru kwarcowego PP9. Sprzęt do eksploatacji w każdych warunkach, wykonany w postaci TRX JOWISZ SP-102 oraz w oddzielnej obudowie stopnia końcowego SP-202 wraz głośnikiem. Ostatnia wersja była wyposażona w cyfrowy odczyt częstotliwości. Wyprodukowano ok. 110 szt, tak wiec był urządzeniem produkowanym w największej liczbie w SP w tym okresie.
- Transceiver WRAK – produkowany przez warsztaty LOK w Pabianicach opracowany przez Ryszarda Soleckiego SP7RC w latach osiemdziesiątych. (Egzemplarz ten wykonał SK Jurek SP7NJT).
-Trzy wersie TRX „BARTEK” 3.5 MHz konstrukcje wykonane przez SK Jurka SP7NJT i SK Mirka SP3MFJ,
- Transceiver UKF 144 MHz wg SP6APV wykonany przez Przemka SP3NNH pod koniec lat osiemdziesiątych .
- Skrzynka antenowa KF, wzmacniacz KF, Transceiver KF i UKF wykonane przez Brunona SP3FFJ SK z Krotoszyna.
- Amerykański transceiver KF Elecraft K2 na którym pracował Leszek SP3DOI na wyprawach DX.
- Japoński transceiver UKF ICOM IC-202 – używany przez wielu krótkofalowców w SP .
-Transceiver KF i wzmacniacz KF na tranzystorowy wykonany przez Antoniego SP7LA.
- Radiotelefon TON – koniec lat sześćdziesiątych początek siedemdziesiątych – wykorzystywany przez radioamatorów do pracy na 144 MHz używany przez Jurka SP5CZA
-Transceiver KF wielopasmowy wykonany przez SP5HH lata siedemdziesiąte -powstało 10 szt. takich urządzeń.
- Transceivery KF i na 50 MHZ wykonany przez Tadeusza SP3FKY.
- Transceiver 144MHz tranzystorowy , transwerter na 50 MHz oraz wzmacniacz na 50 MHZ wykonany przez Romana SP6GZZ
- Radiostacja wojskowe z okresu II WW, brytyjska Wireless Set 19, Radiostacja kanadyjska Wireless Set 48 oraz radiostacja francuska ER22 używane przez Polskie Siły Zbrojne w okresie II wojny światowej.
- Radiostacje Armii Krajowej, odbiornik Philipsa używany w Powstaniu Warszawskim 1944 czy sowiecką radiostacje Siewier
Obok inny urządzeń fabrycznych i amatorskich używanych w ubiegłym wieku można oglądać karty QSL, dyplomy , fotografie, dokumenty oraz filmy dotyczące krótkofalarstwa poskiego. Najstarsza karta QSL ma 98 lat.
Zapraszamy wszystkich krótkofalowców i radioamatorów do Opatówka. Wystawa będzie otwarta dla zwiedzajacych do stycznia 2026 roku. Zwiedzać ją można od poniedziałku do piątku od 8:00 do 14:30 oraz w niedzielę od 11:00 do 15:00.
Dziękuje wszystkim kolegom z naszego klubu biorącym udział w przygotowaniu wystawy oraz kolegą którzy udostępnili swoje urządzenia.
Bogdan SP3LD
zdjęcia w galerii
- Autor: SP3RNY
- Autor: SP3RNY
- Autor: SP3RNY
- Autor: SP3RNY
